Hair Loss ဆံပင္ကြ်တ္ျခင္း

1. Hair Is Tied to Self-Image ဆံပင္ဟာ လူ႔ရုပ္အဂၤါနဲ႔ ဆက္ေနပါတယ္။ ဆံပင္ ရွည္တာ၊ တိုတာ၊ ေကာက္တာ၊ ေျဖာင့္တာ၊ ဘာျဖစ္ျဖစ္ လူ႔အဂၤါရုပ္ကို ေဖၚျပေနတယ္။ ရိုးလြန္းတယ္၊ ေခတ္ဆန္တယ္၊ ကလက္တယ္လို႔ အကဲျဖတ္ခံရမယ္။ ကံမေကာင္း အဆင္မေျပတဲ့ေန႔ကို Bad hair day လို႔ ေျပာၾကတယ္။ အဲလိုအေရးပါတဲ့ ဆံပင္ ကြ်တ္ရင္ ဘာလုပ္မလဲ။

2. Hair Loss Common in Women အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားလွတယ္။ ၄ဝ% ေသာ ဆံပင္ပါးတာဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ျဖစ္တယ္။ ေခါင္းတခုလံုးမွာ ဆြပင္ပါးေနတာနဲ႔ ကြက္ျပီးျဖစ္တာရွိတယ္။ ထိပ္ေျပာင္တာေတာ့ အမ်ိဳးသားေတြမွာသာျဖစ္တယ္။

3. How Hair Grows ဆံပင္က ဘယ္လိုေပါက္လာသလဲ။ ေခါင္းတလံုးမွာ ပ်မ္းမွ် ဆံပင္ေပါင္း တသိန္းရွိတယ္။ တလမွာ လကၼဝက္ေလာက္ႏွဳန္းနဲ႔ ရွည္ထြက္ေနတယ္။ ၂ ႏွစ္ကေန ၆ ႏွစ္ေနရင္ ဆံပင္ဟာ ဆက္မရွည္ေတာ့ဘဲ ကြ်တ္လာႏိုင္တယ္။ ေနာက္ ဆံပင္သစ္ေပါက္လာမယ္။ ဆံပင္ ၈၅% ဟာ အသစ္ေပါက္လာေနတာျဖစ္ျပီး က်န္တာက နားေနခ်ိန္ျဖစ္မယ္။

4. How Much Hair Loss ဆံပင္ဘယ္ေလာက္ကြ်တ္တာ ပံုမွန္ေခၚမလဲ။ ဆက္မရွည္ေတာ့ဘဲ နားေနတဲ့ဆံပင္က ကြ်တ္လာမယ္။ တေန႔မွာ ၅ဝ-၁ဝဝ ကြ်တ္က်ေနတယ္။ ဒိထက္ သိပ္မ်ားရင္ ပံုမွန္မဟုတ္ပါ။ တေတြးၾကီး ကြ်တ္တာမ်ိဳး။ တေျဖးေျဖး ပါးလာေနတာမ်ိဳး။

5. Roots of Hair Loss ဆံပင္ကြ်တ္ေစတဲ့အေၾကာင္းတရား အပါး ၃ဝ ေလာက္ရွိတယ္။ Medical conditions က်န္းမာေရးေၾကာင့္ေရာ Lifestyle factors လူေနမႈပံုစံေၾကာင့္ပါ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ တခါတေလ ဘာလို႔လဲ မသိဘူး။

6. Measuring Hair Loss ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား ကြ်တ္ေနသလဲ။ Savin scale ဆိုတဲ့နည္းနဲ႔ တိုင္းႏိုင္တယ္။ Androgenic alopecia မွာ Genetics မ်ိဳးရိုးနဲ႔ Aging အသက္အရြယ္လဲပါတယ္။ Hormonal changes of menopause ေသြးဆံုးခ်ိန္မွာ ေျပာင္းလာတဲ့ ေဟာ္မုန္းလဲ ပါတယ္။

7. Hair Loss Trigger ဆံပင္ကြ်တ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းခံေတြ -

a. Thyroid Problems (သိုင္းရြိဳက္) လည္ပင္းၾကီးနဲ႔ဆိုင္တာ။ Thyroid hormone (သိုင္းရြိဳက္) ေဟာ္မုန္း နည္းလာရင္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တခ်ိန္ထဲမ်ာ လူက ပိုဝလာမယ္။ အေအးမခံႏိုင္ဘူး ျဖစ္လာမယ္။ ႏွလံုး ခုန္တာလဲ ေျပာင္းလိမ့္မယ္။ ဒါမွ လည္ပင္းၾကီးနဲ႔ဆိုင္တာလို႔ ေျပာႏိုင္မယ္။
b. PCOS မ်ိဳးဥအိမ္မွာ အက်ိတ္ေလးေတြျဖစ္ျခင္း။ ေဟာ္မုန္းေတြ ပံုမမွန္တာ ေရရွည္ျဖစ္ေနမယ္။ Androgens ေယာက္်ား-ေဟာ္မုန္းေတြ လိုတာထက္ ပိုထြက္မယ္။ တျခားေနရာေတြမွာေတာ့ အေမႊးေတြ ပိုေပါက္မယ္။ ဝက္ျခံထြက္မယ္။ ကေလးမရျဖစ္မယ္။ လူကပိုဝလာမယ္။ ဆံပင္ပါးျပီး ကြ်တ္မယ္။

c. Alopecia Areata ဆံပင္ကြက္ကြ်တ္ျခင္း။ Immune system ေရာဂါျပီးစနစ္ေၾကာင့္ျဖစ္မယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ေသတပန္ သက္တဆံုးျဖစ္သြားတယ္။ ၆ လ တႏွစ္နဲ႔ေကာင္းတာလဲရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕မ်ာ တကိုယ္လံုးက အေမႊးေတြပါ နည္းပါးလာတယ္။

d. Ringworm ဆံပင္ေပြး။ ယားမယ္၊ ဆံပင္ကြ်တ္တဲ့ေနရာက ခပ္ဝိုင္းဝိုင္း၊ ခပ္နီနီ၊ အေရျပား ကြာက်တာမ်ိဳး ျဖစ္တယ္။ Antifungal medication ေဆးနဲ႔ေပ်ာက္မယ္။ အတူေနေတြကို ကူးႏိုင္တယ္။
e. Childbirth ကေလးဖြါးလိုက္ရလို႔လဲ ဆံပင္ကြ်တ္ႏိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕မွာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္တံုးကတည္းက ဆံပင္ထူေနမယ္။ တခ်ိဳကမွာ ပံုမွန္ျပန္ျဖစ္ေအာင္ ၂ ႏွစ္ေလာက္ၾကာတတ္တယ္။

f. The Pill ကိုယ္ဝန္တားေဆး။ မ်ိဳးဥထြက္မွာကို တားတဲ့ေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ ဆံပင္ပါးေစႏိုင္တယ္။ အထူးသျဖင့္ အေမတူေတြမွာျဖစ္တယ္။ တခါတေလ တားေဆးရပ္လိုက္မွ ျဖစ္တယ္။ တားေဆးကို ကုတဲ့ေနရာမွာလဲ သံုးေသးတယ္။ Blood thinners ေသြးက်ဲေဆး၊ ေသြးက်ေဆး၊ ႏွလံုးေရာဂါေဆး၊ အဆစ္နာေဆး၊ စိတ္က်ေဆးေတြနဲ႔လဲ ဆက္စပ္ႏိုင္တယ္။

g. Crash Diets ပိန္ခ်င္လို႔ အစာကို အတင္းေလ်ာ့စားလြန္းရင္ အေလးခ်ိန္နည္းတာထက္ ဆံပင္က ပိုနည္းေစတတ္တယ္။ စားတဲ့ထဲမွာ (ပရိုတင္း) နည္းျပီး ဗီတာမင္ (ေအ) မ်ားေနလို႔ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။

h. Tight Hairstyles ဆံပင္ပံုစံ နဲ႔ စည္းေႏွာင္တာ တင္းၾကပ္ေနရင္လဲ ဆံပင္ကြ်တ္ေစႏိုင္တယ္။ Cornrows နဲ႔ Tight ponytails ပံုစံေတြျဖစ္တယ္။ Tight rollers သံုးတာမ်ိဳး။
i. Cancer Treatment ကင္ဆာ ကုသေနရရင္လဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ Chemo ေဆးဝါးေရာ Radiation therapy ဓါတ္ကင္တာေရာကေန ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။ ေဆးကုတာရပ္ရင္ ျပန္ေကာင္းလာပါမယ္။

j. Extreme Stress စိတ္ဖိအားမ်ားလြန္းရင္လဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ စိတ္ေရာ ရုပ္ပါဆိုင္တယ္။ ေရာဂါေဝဒနာၾကီးတာ၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရတာ၊ ဝမ္းနည္းပူေဆြးတာ။

8. Treating Hair Loss ဘယ္လိုကုသမလဲ။
a. Medicine ေဆး။ Minoxidil (Rogaine) ေဆးကို FDA ကေန Female pattern hair loss အမ်ိဳးသမီး-ပံုစံ ဆံပင္ကြ်တ္တာကုဘို႔ အသိအမွတ္ျပဳေပးထားတယ္။ Alopecia areata ကြက္ကြ်တ္တာအတြက္ Corticosteroids (ေကာ္တီကို-စတီရြိဳက္) ေဆးနဲ႔ သက္သာေစႏိုင္တယ္။

b. Laser Devices (ေလဆာ) နည္း။ ေယာက္်ား-မိန္းမ သံုးလို႔ရတယ္။ ၂-၄ လၾကာမွ အက်ိဳးရွိလာမယ္။

9. Hair Transplants ဆံပင္ျပန္စိုက္ေပးနည္း။ ဆံပင္ထူတဲ့ေနရာကေန ယူျပီးစိုက္ေပးမယ္။ ခက္တာက ဆံပင္ပါးရင္ ဘယ္ကယူမလဲ။

10. Coping With Thinning Hair ရွိတာနဲ႔ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ျပဳျပင္ျပီးေနမယ္။ ဆံပင္ပညာရွင္ေတြကေန အေကာင္းဆံုး လုပ္ေပးႏိုင္တာရွိႏိုင္တယ္။ ကိုယ္တိုင္လဲ ၾကံဆႏိုင္တယ္။ ေရာင့္ရဲတတ္ရင္ စိတ္သက္သာရာ ရမယ္။


Source: Dr. တင့္ေဆြ (http://dts-medicaleducation.blogspot.com/)